Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) uznała bezpłodność chorobą społeczną. Problem z zajściem w ciąże dotyka aż 15-20% par w Polsce, a prognozy na kolejne lata są mało optymistyczne. Lekarze i naukowcy istotną rolę w zaburzeniach płodności przypisują nadwadze i otyłości oraz nieprawidłowej diecie. Normalizacja masy ciała, systematyczna aktywność fizyczna, racjonalna dieta, zwiększają prawdopodobieństwo posiadania potomstwa.

Odpowiednio skomponowana dieta, bogata w składniki odżywcze znacząco wpływa na płodność kobiet. Kobiety z nadmierną masa ciała maja trzykrotnie większe ryzyko zaburzeń płodności niż te z prawidłowym wskaźnikiem BMI. Redukcja masy ciała poprawia przebieg cyklu menstruacyjnego, przywraca owulację, reguluje poziom hormonów, poprawia insulinowrażliwość. U kobiet z BMI>30 kg/m² liczba oocytów jest znacznie mniejsza niż u kobiet z prawidłową masą ciała.

Niedobór witamin i składników mineralnych może zwiększać prawdopodobieństwo niepłodności. Zwiększamy spożycie węglowodanów złożonych, błonnika pokarmowego, likopenu, białka roślinnego. Dieta kobiet jak i mężczyzn starających się o potomstwo powinna być zbilansowana i obfitująca w kluczowe składniki mineralne.

Szczególną uwagę należy zwrócić na odpowiednią podaż kwasu foliowego, antyoksydantów (witaminy E, C, karotenoidy, flawonoidy), witaminy D. Suplementacja kwasem foliowym zmniejsza ryzyko bezowulacyjnych cyki menstruacyjnych. W diecie należy zwiększyć ilość spożywanego białka roślinnego w stosunku do białka zwierzęcego.

Ważnym wyznacznikiem owulacji i płodności kobiet jest wrażliwość insulinowa. Rodzaj spożywanych węglowodanów wpływa na płodność kobiet. Im wyższy indeks glikemiczny produktu, tym wyższe stężenie glukozy i insuliny w surowicy krwi po jego spożyciu. Z kolei nadmierna ilość insuliny wpływa na gospodarkę hormonalną organizmu, czego efektem jest zaburzenie proporcji między hormonami. W surowicy krwi dochodzi do zaburzenia równowagi pomiędzy stężeniem androgenów i estrogenów na korzyść męskich hormonów płciowych. Następstwem powyższej sytuacji jest zmniejszenie płodności.

Posiłki powinny być komponowane z produktów węglowodanowych o niskim indeksie glikemicznym i należy wystrzegać się artykułów żywnościowych z wysoką zawartością sacharozy. Jeżeli pojawią się produkty bogate w cukry proste należy łączyć je z błonnikiem pokarmowym, tłuszczami roślinnymi lub białkiem, wówczas wzrost stężenia glukozy oraz insuliny w surowicy krwi po spożyciu posiłku będzie niższy.

Ważne jest ograniczenie spożycia kwasów tłuszczowych trans. natomiast  zalecane jest zwiększenie podaży kwasów tłuszczowych jednonienasyconych.

Istotne wskazówki dla kobiet planujących ciążę:

- kontrola masy ciała – utrzymanie należnej masy ciała w zakresie BMI 18,5 – 25 kg/m²

- utrzymanie odpowiedniej zawartości tkanki tłuszczowej w organizmie. Optymalne wartości to 20-25%. Zawartość tłuszczu w organizmie nie powinna przekraczać 32%.

- TSH w zakresie 1 – 1,5

Im więcej zaleceń dietetycznych kobieta wprowadzi w życie, tym większe są jej szanse na zajście w ciąże. Korzyści dla poprawy płodności przyniesie zastosowanie diety śródziemnomorskiej, bogatej w witaminy i składniki mineralne, wysoko błonnikowej, oraz suplementacja kwasem foliowym i witamina D.