Problem insulinooporności i cukrzycy typu 2 dotyka ogromnej liczby osób. O cukrzycy wiemy coraz więcej, jednak insulinooporność to mniej znane zagadnienie. Aby przybliżyć ten temat należy przedstawić mechanizm interakcji glukozy i insuliny w organizmie.
Spożyty pokarm jest trawiony i rozkładany na podstawowe składniki pokarmowe. Jednym z takich składników jest glukoza – cukier prosty. Pochodzi ona z węglowodanów i jest najszybszym sposobem dostarczenia energii. Po zjedzeniu produktów zawierających węglowodany poziom glukozy we krwi wzrasta. Organizm czerpie energię z glukozy, która z krwi musi trafić do komórek organizmu. Aby glukoza mogła dostać się do komórki niezbędna jest insulina, która działa jak klucz. Insulina trafia na receptory insulinowe, które działają jak zamek, a znajdują się na komórkach wątroby, mięśni i komórkach magazynujących tkankę tłuszczową. Klucz (insulina) trafiając do zamka (receptory insulinowe) umożliwia przedostanie się glukozy do komórki. Co skutkuje spadkiem poziomu insuliny i glukozy we krwi.
Co się dzieje, gdy zjesz więcej niż twój organizm potrzebuje w danym momencie? Pomocna okazuje się insulina, która nadmiar glukozy kieruje do wątroby, gdzie zostanie zmagazynowana w postaci glikogenu. Glikogen to cukier złożony, który w organizmie pełni rolę zapasu energii i gromadzony w wątrobie i w mięśniach, uwalniany jest przez glukagon, gdy poziom glukozy we krwi spada. Jednak gdy w organizmie jest jeszcze za dużo glukozy zostaje ona zmagazynowana w postaci tkanki tłuszczowej. Przybiera postać trójglicerydów i czeka na niedobór energii, gdy nie dostarczysz odpowiedniej dawki jedzenia.
W zdrowym organizmie glukoza i insulina stale na siebie oddziałują. Ten system jest doskonały, utrzymuje poziom glukozy w zakresie normy. Gdy poziom glukozy rośnie wzrasta również ilość insuliny, a gdy spada ilość glukozy wówczas trzustka zmniejsza ilość wydzielanej insuliny. Gdy poziom glukozy we krwi jest niski wówczas glukagon uwalnia glikogen zamagazynowany w wątrobie. Poziom glukozy we krwi wzrasta.
Insulinooporność to sytuacja kiedy komórki wątroby, mięśni i tkanki tłuszczowej nie reagują odpowiednio na insulinę. Stale pogarszająca się wrażliwość na insulinę tkanek obwodowych prowadzi do pojawienia się hiperglikemii, a w późniejszym etapie do rozwoju pełnoobjawowej cukrzycy typu 2 oraz do wystąpienia powikłań naczyniowych i neurologicznych, które znacząco zwiększają zapadalność na inne choroby.
Nadmiar glukozy nie jest przekazywany do komórek, tylko zostaje we krwi. Trzustka reaguje na zwiększoną ilość glukozy zwiększając produkcję insuliny. Zwiększone działanie insuliny umożliwia przedostanie się glukozy do komórek, ale dodatkowa praca trzustki działa na nią destrukcyjnie. Nadmiar insuliny w organizmie zaburza system spalania i gromadzenia tłuszczów.
Nadmiar tłuszczu w organizmie prowadzi do upośledzenia wrażliwości tkanek mięśniowych na insulinę. Im wyższa waga tym trudniejsze jest przekazywanie glukozy do komórek. Im więcej tłuszczu zmagazynowanego jest w organizmie, tym łatwiej jeszcze go gromadzimy.